สมอไทย

สมอไทยและสรรพคุณ

ต้นสมอไทย ทางภาคเหนือเรียกว่า มะนะ ลักษณะทางพฤกษศาสตร์  เป็นไม้ต้น สูง 20-35 เมตร เปลือกต้นขรุขระ เปลือกนอก หนา สีน้ำตาลค่อนข้างดำ เปลือกใน สีน้ำตาลแดง ใบเดี่ยว ใบ เดี่ยว เรียงตรงข้ามหรืเกือบตรงข้าม รูปวงรี กว้าง 6-10 ซม. ยาว 8-15 ซม.เนื้อใบค่อนข้างหนา ขอบใบเรียบ ก้านใบยาว 2 - 2.5 ซม. ใบอ่อน ขอบใบอ่อนมีขนสีน้ำตาลอ่อนหนาแน่น เรียงเป็นระเบียบ ใบแก่หลังใบสีเขียวเข้ม มีขนสีขาวคลุม ท้องใบสีจางกว่า มีขนสีน้ำตาลอ่อนนุ่ม เมื่อใบแก่ ขนทั้ง 2 ด้านจะหลุดร่วงหมดไป ดอก ช่อ ออกที่ซอกใบหรือปลายยอด เป็นดอกสมบูรณ์เพศ กลีบสีเหลืองแต่ละช่อจะมีช่อแขนง 4 - 7 ช่อ ปลายช่อจะห้อยลงสู่พื้นดินหรือตั้งขึ้น ดอกบานเต็มที่กว้างประมาณ 3-4 มม. เป็นดอกสมบูรณ์เพศสีขาวหรือสีเหลืองอ่อน กลิ่นหอม ผลเป็นผลสด รูปวงรี ผิวเรียบมี 5 เหลี่ยมหรือพู จำนวนเมล็ด มี 1 เมล็ด มีเนื้อเยื่อหนาหุ้ม ผลแก่ สีเขียวอมเหลือง แต่เมื่อแห้งจะออกสีดำ จำนวนเมล็ด มี 1 เมล็ด 
สมอไทยได้รับการยอมรับว่าเป็น ราชาสมุนไพร เนื่องจากฤทธิ์ในการกำจัดสารพิษออกจากร่างกายและบำบัดโรคหลายชนิด โดยสรรพคุณเด่นของสมอไทยช่วยในการแก้โรคท้องผูก โดยกินสมอไทยวันละ 3-5 ทุกวันสามารถช่วยรักษาโรคท้องผูกเรื้อรังได้ ส่วนต่างๆของสมอไทยยังมีสรรพคุณอีกดังนี้ 
สรรพคุณของสมอไทย 
ดอก ต้มดื่มแก้บิด 
ผลอ่อน รสเปรี้ยว มีฤทธิ์เป็นยาระบาย ถ่ายเสมหะ ลดไข้ ขับลมในลำไส้ แก้โลหิตในท้อง แก้น้ำดี แก้เสมหะ 
ผลแก่ มีรสฝาดเปรี้ยวขมมีฤทธิ์เป็นยาฝาดสมาน แก้ท้องเดิน แก้ไข้ ขับเสมหะ แก้ลมป่วง แก้พิษร้อน ภายใน แก้ลมจุกเสียด ถ่ายพิษไข้ แก้ไอเจ็บคอ ขับน้ำเหลืองเสีย แก้เสมหะเป็นพิษ แก้อาเจียน บำรุงร่างกาย แก้นอนสะดุ้งผวา
เนื้อ รสฝาดเปรี้ยว แก้บิด แก้ท้องผูก แก้ท้องขึ้นอืดเฟ้อ แก้โรคเกี่ยวกับน้ำดี แก้อาเจียน แก้สะอึก แก้หืดไอ แก้ท้องร่วงเรื้อรังบดเป็นผงโรยแผลเรื้อรัง
เปลือกต้น ต้มดื่ม บำรุงหัวใจ ขับน้ำเหลืองเสีย ขับปัสสาวะ
ใบ เป็นยาสมานแผล เป็นยาบำรุงถุงน้ำดี